European Central Bank - eurosystem
European Central Bank - eurosystem
Search
Zoekopties
Home Media Explainers Onderzoek & publicaties Statistieken Monetair beleid De euro Betalingsverkeer & markten Werken bij de ECB
Suggesties
Sorteren op
PERSBERICHT

Herziening van het onderpandskader van het Eurosysteem: een eerste stap naar een Enkele Lijst

10 mei 2004

Op 11 juni 2003 heeft het Eurosysteem een openbare raadpleging geïnitieerd om marktdeelnemers te vragen naar hun mening ten aanzien van maatregelen ter verbetering van het onderpandskader van het Eurosysteem. Na de positieve reacties op dit initiatief heeft de Raad van Bestuur van de ECB in principe besloten tot de invoering van één Enkele Lijst (“Single List”) in het onderpandskader van het Eurosysteem. Het doel van een Enkele Lijst is om het zogenoemde “level playing field”, d.w.z. gelijke omstandigheden voor alle betrokken partijen, in het eurogebied te versterken, gelijke behandeling van tegenpartijen en emittenten verder te bevorderen, en de algehele transparantie van het onderpandskader te vergroten. De Raad van Bestuur heeft besloten dat de Enkele Lijst geleidelijk zal worden ingevoerd en uiteindelijk het huidige op twee lijsten gebaseerde systeem van beleenbaar onderpand zal vervangen.

In het huidige systeem omvat Lijst 1 uitsluitend schuldinstrumenten die voldoen aan voor het gehele eurogebied geldende beleenbaarheidscriteria; Lijst 2 omvat activa die door de nationale centrale banken zijn goedgekeurd, waaronder schuldinstrumenten die niet voldoen aan voor het gehele eurogebied geldende beleenbaarheidscriteria, alsmede aandelen en niet-verhandelbare activa zoals bankleningen. De eerste stap naar het opstellen van een Enkele Lijst bestaat uit de volgende twee maatregelen:

  • het opnemen in Lijst 1 van een nieuwe categorie voorheen niet-beleenbaar onderpand, namelijk in euro luidende schuldinstrumenten die zijn uitgegeven door entiteiten die zijn gevestigd in die landen van de Groep van Tien (“G10”) die geen deel uitmaken van de Europese Economische Ruimte (EER);
  • veranderingen in de beleenbaarheidscriteria met betrekking tot enkele verhandelbare schuldinstrumenten.

De eerste stap zal tegen mei 2005 zijn geïmplementeerd. Alvorens het besluit van de Raad van Bestuur volledig operationeel zal kunnen zijn, zullen vóór de datum van implementatie nog enige implementatiewerkzaamheden worden verricht door het Eurosysteem. Aan marktdeelnemers zal regelmatig verslag worden uitgebracht over de met de implementatie van de herziene beleenbaarheidsregels gemaakte voortgang om te zorgen voor toereikende aanlooptijden voor de vereiste operationele veranderingen.

Wanneer de eerste stap zal zijn geïmplementeerd, zullen de meeste van de thans beleenbare schuldinstrumenten op de Enkele Lijst eveneens beleenbaar blijven. Een beperkt aantal van de thans beleenbare activa zal hun beleenbaarheidsstatus verliezen en over een periode van 36 maanden geleidelijk worden geëlimineerd.

Als gevolg van de veranderingen die voortvloeien uit de invoering van de Enkele Lijst in het onderpandskader, zullen de beleenbaarheidscriteria worden herzien. Deze veranderingen zullen hun neerslag vinden in een herziene versie van de ECB-publicatie getiteld “De uitvoering van het monetaire beleid in het Eurogebied: Algemene documentatie inzake de monetaire-beleidsinstrumenten en -procedures van het Eurosysteem”; de publicatie van deze herziene versie wordt voorzien rond april 2005. Gedetailleerdere informatie betreffende de precieze veranderingen in de beleenbaarheidscriteria zal worden gegeven dichter bij de datum van inwerkingtreding.

Voor verdere maatregelen ten aanzien van de beleenbaarheid van additionele op Lijst 2 opgenomen activa op de Enkele Lijst zullen nieuwe besluiten van de Raad van Bestuur van de ECB nodig zijn. Consistentie tussen in het verleden genomen en in de toekomst te nemen besluiten zal worden gewaarborgd. Details betreffende deze besluiten zullen te zijner tijd worden bekendgemaakt.

DE IN DE EERSTE STAP VAN DE INVOERING VAN DE ENKELE LIJST VOORGENOMEN VERANDERINGEN

1) opname in lijst 1 van in euro luidende schuldinstrumenten uitgegeven in die g10-landen die geen deel uitmaken van de EER

Om beleenbaar te zijn, dienen dergelijke activa:

  • schuldinstrumenten te zijn;
  • te luiden in euro;
  • te zijn uitgegeven door entiteiten die zijn gevestigd in de G10-landen die geen deel uitmaken van de EER (momenteel de Verenigde Staten, Canada, Japan en Zwitserland);
  • te zijn uitgegeven in de EER maar verevend (d.w.z. aangehouden) in het eurogebied;
  • te worden ondersteund door een toereikende juridische beoordeling (bijvoorbeeld een “legal opinion”) van het toepasselijke juridische kader en de regels die van toepassing zouden zijn op de afdwingbaarheid van de Eurosysteem-rechten die uit dergelijke schuldinstrumenten voortvloeien.

2) VERANDERINGEN IN DE BELEENBAARHEIDSCRITERIA MET BETREKKING TOT ENKELE VERHANDELBARE SCHULDINSTRUMENTEN

Schuldinstrumenten die zijn genoteerd op een gereguleerde markt

Gereguleerde markten die zijn opgenomen in de overeenkomstig de Richtlijn beleggingsdiensten (ISD) opgestelde lijst van de Europese Commissie, zijn thans beleenbaar.[1] Naleving van de in de ISD vervatte vereisten wordt beschouwd als voldoende voorwaarde voor een markt om veilig, transparant en toegankelijk te zijn. Deze markten zullen beleenbaar blijven, zonder enige noodzaak voor een nadere beoordeling[2].

Schuldinstrumenten die zijn genoteerd op een niet-gereguleerde markt

Het Eurosysteem heeft drie basis-beginselen opgesteld – veiligheid, transparantie en toegankelijkheid[3] – die dienen te worden gehanteerd bij de beoordeling of een markt goed functioneert. Op basis van de door de nationale centrale banken van het Eurosysteem gedane voorstellen, is door de ECB een praktische beoordeling van de niet-gereguleerde markten uitgevoerd van geval tot geval op grond van deze drie basis-beginselen. De voor beleenbaarheid in aanmerking komende markten (“beleenbare markten”) die uit deze beoordeling voortkwamen worden gespecificeerd in Tabel 1. Tabel 2 specificeert die niet-gereguleerde markten die momenteel niet geacht worden te voldoen aan de drie basis-beginselen.

In het hierboven beschreven selectieproces worden “markten” geselecteerd, niet “activa”. De wijze waarop een markt is georganiseerd en functioneert kan echter veranderen. Indien een thans beleenbare markt onder de nieuwe regels niet-beleenbaar wordt geacht, kan deze markt nog steeds worden geherstructureerd om naleving van de basis-beginselen te waarborgen. Dit betekent dat de lijst van beleenbare markten niet “gesloten” is: het Eurosysteem is voornemens de lijst van niet-gereguleerde markten te herbeoordelen en de lijst van beleenbare markten ten minste jaarlijks te publiceren. Daarnaast kunnen in een niet-gereguleerde markt uitgegeven of verruilde activa naar een beleenbare markt “verhuizen” en aldus hun beleenbaarheidsstatus behouden.

Aangezien de veranderingen in de regels voor beleenbare markten naar verwachting een (beperkte) verwijdering van activa van de lijst van beleenbaar onderpand met zich mee zal brengen, zijn regels voor het elimineren van activa van deze lijst opgesteld. Teneinde tegenpartijen voldoende tijd te geven de structuur van hun balans aan te passen en alternatief beleenbaar onderpand te vinden, wordt een eliminatieperiode van 36 maanden voorzien, te beginnen vanaf de publicatiedatum van dit persbericht. De geleidelijke eliminatie zal bestaan uit drie stappen:

  1. het principebesluit is vandaag aan marktdeelnemers medegedeeld, samen met de voorlopige lijst van markten die onder de nieuwe criteria beleenbaar zullen zijn (zie Tabel 1); niet-gereguleerde markten die geleidelijk zullen worden geëlimineerd (zie Tabel 2) zullen tot mei 2007 beleenbaar blijven;
  2. in mei 2005 zal een definitieve lijst van beleenbare markten worden gepubliceerd, en de eerste stap van de Enkele Lijst zal dan van kracht worden; in de definitieve lijst opgenomen markten zullen onmiddellijk voor de Enkele Lijst in aanmerking komen[4];
  3. in mei 2007 zal de eliminatieperiode ten einde komen, en zullen de activa die werden verruild op markten die niet voldoen aan de criteria van de Enkele Lijst, niet-beleenbaar worden.

Tabel 1. Voorlopige lijst van niet-gereguleerde markten die geacht worden te voldoen aan de basis-beginselen en die derhalve in aanmerking komen voor de Enkele Lijst

Markt-locatie Marktnaam
België De OTC-markt voor Belgian Treasury Bills
Duitsland De gereguleerde onofficiële markt ("Freiverkehr") van een Duitse beurs
De Duitse MTS-markt voor Bu-Bills
Frankrijk Markten voor overheidswaardepapieren (Bons du Trésor: BTF/BTAN)
De markt voor Frans commercieel papier (billets de trésorerie)
De markt voor Franse Medium-Term Notes (BMTN)
Nederland De OTC-geldmarkt voor Dutch Treasury Certificates
Finland De geldmarkt voor “treasury bills” (Finnish Treasury Bill Programme)
MTS Finland

Tabel 2. Voorlopige lijst van niet-gereguleerde markten die niet geacht worden te voldoen aan de basis-beginselen en die van de lijst van beleenbare markten zullen worden geëlimineerd

Markt-locatie Marktnaam
Duitsland De OTC-markt voor Bu-Bills
De OTC-markt voor CP
Italië De OTC-markt voor door Italiaanse lokale autoriteiten uitgegeven schuldbewijzen
Nederland De OTC-geldmarkt voor CP en CD
De OTC-markt voor MTN
Finland De OTC-markt voor CP en Bank CD

Door kredietinstellingen uitgegeven schuldinstrumenten

Momenteel gelden voor de beleenbaarheid van door kredietinstellingen uitgegeven ongedekte schuldinstrumenten enkele specifieke beperkingen. Een vereenvoudigd samenstel van beperkingen zal ook bij de Enkele Lijst blijven gelden. Het criterium dat vereist dat door kredietinstellingen uitgegeven ongedekte schuldinstrumenten op een gereguleerde markt, zoals in de ISD gedefinieerd, worden genoteerd, zal bij de Enkele Lijst worden gehandhaafd. Het criterium dat iedere uitgifte een uitgifte- of programmabeoordeling dient te hebben, zal worden verruimd.

Dit vereenvoudigde samenstel van beperkingen zal van kracht worden wanneer de eerste stap van de Enkele Lijst is geïmplementeerd (mei 2005). Aangezien de veranderingen in de voor deze activa geldende beleenbaarheidscriteria naar verwachting geen van de thans beleenbare activa niet-beleenbaar zullen maken, zullen geen eliminatieregels noodzakelijk zijn.

Verhandelbare schuldinstrumenten die niet voldoen aan het Lijst 1-criterium inzake de financiële soliditeit van de emittent

Thans zijn enkele verhandelbare schuldinstrumenten in Lijst 2 opgenomen omdat de beoordeling van de financiële soliditeit van de emittent wordt uitgevoerd onder gebruikmaking van andere methoden dan die voorzien voor op Lijst 1 opgenomen activa.[5] Dergelijke activa zullen op Lijst 2 opgenomen blijven worden ten minste totdat het algehele kredietwaardigheidsbeoordelingskader van het Eurosysteem dat zal worden toegepast voor de Enkele Lijst van onderpand definitief is vastgelegd (hetgeen wordt voorzien als een latere stap in de invoering van de Enkele Lijst). Voor deze activa zijn derhalve op dit moment geen eliminatieregels vereist.

Verdere informatie betreffende de praktische implementatie van de eerste stap van de Enkele Lijst zal aan marktdeelnemers worden verschaft dichter bij de datum van inwerkingtreding van deze maatregelen.

  1. [1] Richtlijn van de Raad 93/22/EEG van 10 mei 1993 inzake beleggingsdiensten. Hierbij dient te worden opgemerkt dat een herziene Richtlijn aangenomen gaat worden maar dat deze nog niet is ingevoerd; naar deze nieuwe Richtlijn zal worden verwezen als de “Richtlijn inzake markten voor financiële instrumenten”.

  2. [2] De lijst van de aan de ISD voldoende markten is te vinden op de website van de Europese Commissie: http://europa.eu.int/comm/internal_market/en/finances/mobil/isd/index.htm

  3. [3] Veiligheid, transparantie en toegankelijkheid worden door het Eurosysteem uitsluitend gedefinieerd tegen de achtergrond van de uitoefening van de onderpandsbeheerfunctie van het Eurosysteem. Het selectieproces is niet gericht op een beoordeling van de intrinsieke kwaliteit van de verschillende markten. De inhoud van de beginselen is als volgt: Veiligheid wordt geïnterpreteerd als zekerheid met betrekking tot transacties; met name zekerheid met betrekking tot de geldigheid en afdwingbaarheid van transacties.Transparantie wordt geïnterpreteerd als onbelemmerde toegang tot informatie betreffende: de op de desbetreffende markt geldende regels betreffende procedures en bedrijfsvoering; de financiële kenmerken van de activa; het prijsvormingsmechanisme; de desbetreffende prijzen en hoeveelheden (koersen, rentetarieven, handelsvolumes, uitstaande bedragen, etc.).Toegankelijkheid heeft betrekking op de mogelijkheid voor het Eurosysteem deel te nemen aan en toegang te hebben tot de markt. Een markt is toegankelijk voor onderpandsbeheerdoeleinden wanneer zijn regels betreffende procedures en bedrijfsvoering het het Eurosysteem mogelijk maken er informatie te verkrijgen en er liquiditeit te verkrijgen wanneer dit voor deze doeleinden nodig is.

  4. [4] Gezien de korte looptijd van de geleidelijk te elimineren activa zal het tegenpartijen tot mei 2007 worden toegestaan nieuwe, aan de geëlimineerde markten gerelateerde activa op de nationale Lijsten 2 te deponeren.

  5. [5] Paragraaf 6.2 van de “Algemene Documentatie” stelt dat op Lijst 1 opgenomen activa moeten voldoen aan “…hoge kwaliteitseisen. Bij de beoordeling van de kwaliteit van schuldbewijzen, houdt de ECB onder meer rekening met beschikbare beoordelingen van de kredietwaardigheid door commerciële bureaus, met garanties van financieel solide garanten en met bepaalde institutionele criteria die een zeer hoge mate van bescherming van de houders waarborgen”.

CONTACT

Europese Centrale Bank

Directoraat-generaal Communicatie

Reproductie is alleen toegestaan met bronvermelding.

Contactpersonen voor de media