Synteza

Gospodarka strefy euro w nadchodzących latach ma się wciąż stopniowo ożywiać, w otoczeniu dużej niepewności geopolitycznej i strategicznej. Chociaż dynamika PKB w 2024 ponownie zaczęła się umiarkowanie zwiększać, najnowsze wskaźniki sygnalizują jej osłabienie w krótkim okresie, a utrzymujące się obniżone zaufanie konsumentów i duża niepewność prawdopodobnie zwiększą skłonność gospodarstw domowych do oszczędzania. Mimo to istnieją warunki dla ponownego ożywienia gospodarczego. Powinny mu sprzyjać zwłaszcza rosnące płace realne i wzrost zatrudnienia, w kontekście dobrej sytuacji na rynkach pracy, a jednym z głównych czynników pobudzających wzrost pozostanie spożycie. Do poprawy popytu wewnętrznego powinno się także przyczyniać łagodzenie warunków finansowania, zgodnie z oczekiwaniami rynku co do przyszłej ścieżki stóp procentowych. Zakłada się, że polityka fiskalna – choć obciążona dużą niepewnością – zasadniczo będzie na ścieżce konsolidacji. Środki z programu Next Generation EU (NGEU) powinny jednak wspierać wzrost gospodarczy do czasu wygaśnięcia programu w 2027. Jeśli zgodnie z założeniem bazowym polityka handlowa głównych partnerów handlowych Europy nie zmieni się, popyt zewnętrzny powinien się zwiększyć i podtrzymać eksport strefy euro. W rezultacie przewiduje się, że mimo obecnych wyzwań związanych z konkurencyjnością saldo wymiany handlowej będzie mieć zasadniczo neutralny wpływ na dynamikę PKB. Stopa bezrobocia ma się dalej obniżać do rekordowo niskich poziomów. Oczekuje się, że produktywność w horyzoncie projekcji będzie rosnąć w miarę wygasania niektórych czynników cyklicznych, które w ostatnim okresie osłabiały jej dynamikę. Utrzymują się jednak problemy strukturalne. W sumie średnioroczna dynamika realnego PKB według projekcji wyniesie 0,7% w 2024, 1,1% w 2025 i 1,4% w 2026, a następnie zmniejszy się do 1,3% w 2027. W porównaniu z projekcjami makroekonomicznymi ekspertów EBC z września 2024 perspektywy dynamiki PKB zrewidowano w dół, głównie z powodu rewizji danych dotyczących inwestycji w pierwszej połowie 2024, przewidywanego osłabienia dynamiki eksportu w 2025 oraz niewielkiej rewizji w dół prognozowanego wzrostu popytu wewnętrznego w 2026^[1].

Przewiduje się, że inflacja HICP ogółem pod koniec 2024 wzrośnie, po czym spadnie i od drugiego kwartału 2025 będzie oscylować wokół celu inflacyjnego EBC wynoszącego 2%. Na przejściowy wzrost inflacji na początku horyzontu projekcji wpłynie przede wszystkim efekt bazy związany ze składową „energia”. Przy założeniu malejących cen ropy i gazu inflacja cen energii do drugiej połowy 2025 prawdopodobnie będzie ujemna i później pozostanie niewielka, z wyłączeniem jej wzrostu w 2027, gdy wprowadzone zostaną nowe środki na rzecz łagodzenia zmiany klimatu. Według projekcji inflacja cen żywności do połowy 2025 będzie się zwiększać, głównie pod wpływem ponownie rosnącej dynamiki cen żywności nieprzetworzonej, po czym będzie się obniżać i w 2027 wyniesie średnio 2,2%. Oczekuje się, że inflacja HICP z wyłączeniem cen energii i żywności (HICPX) na początku 2025 będzie się zmniejszać, w miarę jak pośredni wpływ wcześniejszych szoków związanych z cenami energii będzie zanikać, presja wynikająca z kosztów pracy będzie ustępować, a opóźnione oddziaływanie wcześniejszego zacieśnienia polityki pieniężnej nadal będzie się przekładać na ceny konsumpcyjne. Do tego zmniejszenia się inflacji HICPX przyczyni się głównie spadek inflacji cen usług, która dotąd była stosunkowo uporczywa. W sumie inflacja HICPX według oczekiwań obniży się z 2,9% w 2024 do 1,9% w 2027. Dynamika płac początkowo pozostanie podwyższona, ale w miarę ustępowania presji związanej z kompensacją inflacji będzie się stopniowo zmniejszać. Przewiduje się, że spowolnienie wzrostu przeciętnego wynagrodzenia, w połączeniu z poprawą produktywności, doprowadzi do znacznego obniżenia dynamiki jednostkowych kosztów pracy. W rezultacie wewnętrzna presja cenowa powinna słabnąć: marże zysku początkowo będą amortyzować utrzymującą się dużą presję związaną z kosztami pracy, ale w horyzoncie projekcji powinny się poprawiać. Zewnętrzna presja cenowa ogólnie powinna pozostać umiarkowana. W porównaniu z projekcjami z września 2024 perspektywy inflacji HICP ogółem na lata 2024 i 2025 zrewidowano nieznacznie w dół, głównie z powodu zaskakująco niskich odczytów oraz obniżenia zakładanych cen ropy i energii elektrycznej.