Eurosysteem start met volgende fase van het project voor de digitale euro

30 oktober 2025

• Nieuwe fase zorgt voor technische gereedheid voor eerste uitgifte
• Met wetgeving van kracht in de loop van 2026 kan in 2027 een proefproject van start gaan en zou het Eurosysteem klaar moeten zijn voor een mogelijke eerste uitgifte van de digitale euro in de loop van 2029
• In november 2023 begonnen voorbereidingsfase is succesvol afgerond

De Raad van Bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten te starten met de volgende fase van het project voor een digitale euro. Dit besluit volgt op de succesvolle afronding van de voorbereidingsfase, die in november 2023 door het Eurosysteem werd opgestart en waarmee de basis werd gelegd voor de uitgifte van een digitale euro.

Het besluit van de Raad van Bestuur is in lijn met het verzoek van Europese leiders om de vooruitgang op het gebied van de digitale euro te versnellen, zoals recent verklaard op de Eurotop van oktober 2025. Met een digitale euro wordt de keuzevrijheid en privacy van de Europeanen behouden en de monetaire soevereiniteit en economische veiligheid van Europa beschermd. De digitale euro zal innovatie in betalingen bevorderen en het Europese betalingsverkeer helpen concurrerend, weerbaar en inclusief te maken. Het Eurosysteem voert de voorbereidingen op flexibele wijze uit, in overeenstemming met het verzoek van leiders in het eurogebied aan het Eurosysteem om zo snel mogelijk klaar te zijn voor een mogelijke uitgifte van de digitale euro, maar erkent tegelijkertijd dat het wetgevingsproces nog niet is voltooid.

De Raad van Bestuur van de ECB besluit pas definitief of de digitale euro al dan niet wordt uitgegeven, en zo ja, wanneer precies, nadat de wetgeving is vastgesteld. Als de Europese medewetgevers de verordening betreffende de invoering van de digitale euro in de loop van 2026 vaststellen, kunnen vanaf medio 2027 een proefproject en initiële transacties worden uitgevoerd. Het hele Eurosysteem zou dan in de loop van 2029 klaar moeten zijn voor een mogelijke eerste uitgifte van de digitale euro.

‘De euro, onze gedeelde munt, is een vertrouwd symbool van Europese eenheid’, aldus Christine Lagarde, president van de ECB. ‘We stellen alles in het werk om de meest tastbare vorm ervan – contante euro’s – klaar te maken voor de toekomst, onze bankbiljetten te vernieuwen en te moderniseren en de uitgifte van digitaal contant geld voor te bereiden.’

Aangezien de betaalgewoonten evolueren en betalingen in contant geld afnemen ten opzichte van digitale transacties, is de behoefte aan een publiek digitaal betaalmiddel naast contant geld steeds dringender geworden. De digitale euro zal een aanvulling vormen op contant geld en digitale betalingen dezelfde voordelen geven: eenvoud, privacy, betrouwbaarheid en beschikbaarheid in het hele eurogebied. Naast de verordening betreffende de invoering van de digitale euro ondersteunt de ECB ook het voorstel van de Europese Commissie om het recht om met contant geld te betalen te versterken.

Het Eurosysteem zal zich concentreren op drie hoofdgebieden:

• technische gereedheid: de technische grondslagen van de digitale euro ontwikkelen, wat onder meer de initiële opzet van het systeem en de uitvoering van proefprojecten inhoudt
• betrekking van de markten: samenwerken met betaaldienstverleners, winkeliers en consumenten om het rulebook te voltooien, gebruikersonderzoek te verrichten en het systeem te testen
• ondersteuning van het wetgevingsproces: technische input blijven verlenen aan medewetgevers van de EU en bijdragen tot het wetgevingsproces waar nodig.

‘Dit is niet alleen een technisch project, maar een collectieve inspanning om het monetaire stelsel in Europa toekomstbestendig te maken’, aldus ECB-directielid Piero Cipollone, die voorzitter is van de taskforce voor een digitale euro. ‘Een digitale euro zal ervoor zorgen dat mensen ook in het digitale tijdperk van de voordelen van contant geld kunnen profiteren. Dit zal leiden tot een grotere weerbaarheid van de betaalmogelijkheden in Europa en lagere kosten voor winkeliers, en een platform bieden aan particuliere ondernemingen om te innoveren, op te schalen en te concurreren.’

Transparantie en nauwe samenwerking met belanghebbenden zijn – en blijven – van fundamenteel belang voor het project. Het Eurosysteem heeft veel gehad aan de feedback van Europese beleidsmakers, marktdeelnemers en potentiële gebruikers, en zal actief blijven samenwerken met een breed scala aan belanghebbenden.

De verdere voorbereiding van het Eurosysteem op een digitale euro wordt op flexibele wijze uitgevoerd en zal zo aansluiten bij het wetgevingsproces. Daartoe worden de werkzaamheden in modules ingedeeld om geleidelijke opschaling mogelijk te maken en de financiële verplichtingen te beperken.

De uiteindelijke kosten van een digitale euro – zowel voor de ontwikkeling als de exploitatie ervan – zullen afhangen van het definitieve ontwerp, waaronder componenten en aanverwante diensten die moeten worden ontwikkeld. Als gevolg van de werkzaamheden in de voorbereidingsfase zullen de totale ontwikkelingskosten, die extern^[1] en intern ontwikkelde componenten omvatten, naar schatting ongeveer € 1,3 miljard bedragen tot aan de eerste uitgifte, die volgens de huidige verwachtingen in 2029 plaatsvindt. Vanaf dat moment zullen de exploitatiekosten naar verwachting ongeveer € 320 miljoen per jaar bedragen. Die kosten zou het Eurosysteem dekken, wat het ook doet voor de productie en uitgifte van eurobankbiljetten – die zoals de digitale euro een publiek goed zijn. Net als bij bankbiljetten zullen deze kosten naar verwachting worden gecompenseerd door de gegenereerde seigniorage – zelfs als de aangehouden digitale euro’s gering zijn in vergelijking met de bankbiljetten in omloop.

De afronding van de voorbereidingsfase stelt een belangrijke transitie voor in het project voor de digitale euro. Nu zijn we overgeschakeld op de verfijning van het praktische ontwerp ervan op basis van de inzichten die we tijdens de onderzoeksfase tussen 2020 en 2023 hebben verkregen. De belangrijkste resultaten omvatten onder meer i) de ontwikkeling van het ontwerprulebook voor de digitale euro, ii) de selectie van aanbieders van componenten van de digitale euro en aanverwante diensten, iii) de succesvolle werking van een innovatieplatform voor experimenten met marktdeelnemers, en iv) het onderzoek door een technische werkstroom naar de geschiktheid van de digitale euro in het betalingsecosysteem. Bij dat onderzoek, dat door de ECB en marktdeelnemers via het Euro Retail Payments Board is uitgevoerd, werd geconcludeerd dat een digitale euro verdere concurrentie in de Europese betalingsmarkten kan bevorderen. Banken en andere betaaldienstverleners zouden niet enkel rechtstreeks voordeel kunnen halen uit de verspreiding van de digitale euro, maar ook de open standaarden kunnen gebruiken om naar het hele eurogebied uit te breiden zonder eigen acceptatienetwerken nodig te hebben. Daarnaast zouden ze de digitale euro samen kunnen aanbieden met bestaande betaalsystemen (‘co-badging’).

De ECB heeft op verzoek technische informatie aangeleverd bij de medewetgevers en zo het wetgevingsproces ondersteund. Deze informatie laat zien dat de kosten van de digitale euro voor banken beperkt zullen blijven: ze zullen dicht bij de oorspronkelijke ramingen van de Europese Commissie liggen en vergelijkbaar zijn met die voor de uitvoering van de richtlijn betalingsdiensten. Ook blijkt uit die informatie dat de digitale euro geen risico’s voor de financiële stabiliteit met zich mee zou brengen door de waarborgen die in het ontwerp zijn ingebouwd (zoals aanhoudingslimieten).

Om ervoor te zorgen dat de digitale euro aan de behoeften van Europese burgers en winkeliers zal voldoen, heeft het Eurosysteem uitgebreid gebruikersonderzoek verricht met kwetsbare consumenten en kleine winkeliers als doelgroep. De bevindingen daarvan – die beschikbaar zijn in een afzonderlijk verslag dat vandaag is gepubliceerd – tonen aan dat er behoefte is aan een eenvoudige, betrouwbare en veilige betalingservaring.

Deze resultaten bevestigen de inzet van de ECB voor de ontwikkeling van een digitale euro die voor iedereen werkt en de financiële ontwikkeling van Europa bevordert – met de bedoeling om burgers ten dienste te staan, innovatie te ondersteunen en de weerbaarheid van ons monetaire stelsel te versterken.

De media kunnen met hun vragen terecht bij Georgina Garriga Sánchez, tel. +49 69 1344 95368.