ECB zet verdere stappen om klimaatverandering in aanmerking te nemen bij haar monetairbeleidstransacties

4 juli 2022

• ECB neemt klimaatverandering mee bij haar aankopen van bedrijfsobligaties, onderpandskader, informatievereisten en risicobeheersing, in lijn met haar klimaatactieplan
• De maatregelen moeten de financiële risico’s van klimaatverandering voor de balans van het Eurosysteem verminderen, transparantie stimuleren en de groene transitie van de economie ondersteunen
• De maatregelen worden geregeld geëvalueerd om na te gaan of ze nog geschikt zijn en overeenstemmen met de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs en met de doelstellingen van de EU op het vlak van klimaatneutraliteit

De Raad van Bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten verdere stappen te zetten bij de opname van klimaatoverwegingen in het monetairbeleidskader van het Eurosysteem. De Raad heeft besloten de in de monetairbeleidsportefeuilles aangehouden bedrijfsobligaties en het onderpandskader van het Eurosysteem aan te passen, informatievereisten in verband met klimaat in te voeren en de risicobeheersing van het Eurosysteem te verbeteren.

De maatregelen zijn volledig in overeenstemming met het hoofddoel van het Eurosysteem, namelijk het handhaven van prijsstabiliteit. Ze zijn bedoeld om beter rekening te houden met financiële klimaatrisico’s op de balans van het Eurosysteem en, wat onze secundaire doelstelling betreft, de groene transitie van de economie te ondersteunen, in lijn met de doelstellingen van de EU met betrekking tot klimaatneutraliteit. Door onze maatregelen worden bedrijven en financiële instellingen bovendien aangemoedigd om transparanter te zijn over hun koolstofuitstoot en deze terug te dringen.

„Met deze beslissingen zetten we onze inzet voor de strijd tegen de klimaatverandering om in daden”, aldus ECB-president Christine Lagarde. „Binnen ons mandaat zetten we verdere concrete stappen om klimaatverandering mee te nemen in onze monetairbeleidstransacties. Naarmate onze klimaatagenda zich meer ontwikkelt, zullen we verdere stappen zetten om onze activiteiten af te stemmen op de doelstellingen van het akkoord van Parijs.”

De volgende concrete maatregelen hebben we al genomen:

• Aangehouden bedrijfsobligaties. Het Eurosysteem streeft ernaar de aangehouden bedrijfsobligaties geleidelijk koolstofvrij te maken, in overeenstemming met de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs. Bij de herbelegging van de aanzienlijke aflossingen die de komende jaren worden verwacht, gaat het Eurosysteem dan ook meer obligaties aanhouden van emittenten die beter presteren op het vlak van klimaat. Betere klimaatprestaties zullen worden gemeten aan de hand van lagere uitstoot van broeikasgassen, ambitieuzere koolstofreductiedoelstellingen en betere informatieverschaffing in verband met klimaat.
  Het aandeel activa uitgegeven door bedrijven met betere klimaatprestaties op de balans van het Eurosysteem wordt vergroot ten opzichte van het aandeel van bedrijven met slechtere klimaatprestaties. Dat moet de financiële klimaatrisico’s op de balans van het Eurosysteem beperken. Ook stimuleert dit de emittenten om hun informatieverschaffing te verbeteren en hun koolstofuitstoot in de toekomst terug te dringen.
  De ECB verwacht dat de maatregelen vanaf oktober 2022 ingaan en zal tegen die tijd nadere informatie verschaffen. Vanaf het eerste kwartaal van 2023 gaat de ECB op regelmatige basis klimaatgerelateerde informatie over aangehouden bedrijfsobligaties publiceren.
  In elk geval wordt het volume van de aankopen van bedrijfsobligaties nog steeds uitsluitend bepaald door monetairbeleidsoverwegingen en hun rol in het bereiken van de inflatiedoelstelling van de ECB.
• Onderpandskader. Het Eurosysteem gaat limieten invoeren voor activa uitgegeven door entiteiten met een grote koolstofvoetafdruk die afzonderlijke tegenpartijen als onderpand kunnen inzetten als ze krediet opnemen bij het Eurosysteem. De nieuwe limieten moeten de financiële klimaatrisico's bij de krediettransacties van het Eurosysteem beperken. In eerste instantie zal het Eurosysteem dergelijke limieten alleen toepassen op verhandelbare schuldbewijzen die door ondernemingen buiten de financiële sector (niet-financiële ondernemingen) worden uitgegeven. Naarmate de gegevenskwaliteit in verband met klimaat verbetert, kunnen ook andere activacategorieën onder de nieuwe limieten vallen. De maatregel zal naar verwachting vóór eind 2024 van toepassing zijn, mits aan de nodige technische voorwaarden is voldaan. Om banken en andere tegenpartijen aan te moedigen zich tijdig voor te bereiden, zal het Eurosysteem vóór de daadwerkelijke implementatie tests van de limietenregeling uitvoeren. Nadere informatie, met inbegrip van het tijdschema, wordt te zijner tijd bekendgemaakt.
  Daarnaast zal het Eurosysteem met ingang van dit jaar rekening houden met klimaatrisico’s bij de herziening van de haircuts die worden toegepast op als onderpand gebruikte bedrijfsobligaties. Haircuts zijn verminderingen die op basis van de risicogevoeligheid worden toegepast op de waarde van het onderpand.
  Al deze maatregelen zullen er in elk geval voor zorgen dat onderpand ruim beschikbaar blijft, zodat de tenuitvoerlegging van het monetaire beleid effectief blijft.
• Verplichte verschaffing van klimaatinformatie voor onderpand. Het Eurosysteem zal als onderpand voor zijn krediettransacties alleen verhandelbare activa en kredietvorderingen accepteren die zijn uitgegeven door ondernemingen en debiteuren die voldoen aan de richtlijn betreffende duurzaamheidsrapportage (Corporate Sustainability Reporting Directive – CSRD), zodra de richtlijn volledig is geïmplementeerd. Aangezien de implementatie van de CSRD vertraging heeft opgelopen, zullen de nieuwe beleenbaarheidscriteria naar verwachting vanaf 2026 van toepassing zijn.
  Deze vereiste zal gelden voor alle ondernemingen die binnen het toepassingsgebied van de CSRD vallen. Dit moet bijdragen tot het verbeteren van de informatieverschaffing en betere data genereren voor financiële instellingen, beleggers en maatschappelijke organisaties.
  Om belanghebbenden aan te moedigen tijdig aan de nieuwe regels te voldoen, zal de ECB één jaar voor de eigenlijke implementatie tests uitvoeren.
  Een aanzienlijk deel van de activa die als onderpand kunnen worden ingezet bij krediettransacties van het Eurosysteem, zoals effecten op onderpand van activa en gedekte obligaties, valt echter niet onder de CSRD. Om ervoor te zorgen dat de financiële klimaatrisico’s ook voor die activa terdege worden beoordeeld, ondersteunt het Eurosysteem betere en geharmoniseerde informatieverschaffing in verband met klimaat en treedt het op als katalysator om dit in nauwe samenwerking met de relevante autoriteiten te realiseren.
• Risicobeoordeling en -beheersing. Het Eurosysteem gaat zijn instrumenten en capaciteit in verband met risicobeoordeling verder verbeteren om klimaatrisico’s beter te kunnen meenemen. Een analyse van de ECB heeft bijvoorbeeld aangetoond dat de huidige normen voor informatieverschaffing nog niet bevredigend zijn, ondanks de reeds door de kredietbeoordelaars geboekte vooruitgang.
  Om de externe beoordeling van klimaatrisico’s te verbeteren, gaat het Eurosysteem kredietbeoordelaars ertoe aanzetten transparanter te zijn over hoe zij klimaatrisico’s meenemen in hun ratings en vragen ambitieuzer te zijn bij hun vereisten rond informatieverschaffing over klimaatrisico’s. Het Eurosysteem onderhoudt hierover een nauwe dialoog met de relevante autoriteiten.
  Daarnaast is het Eurosysteem een reeks gemeenschappelijke minimumnormen overeengekomen voor de opname van klimaatrisico’s in de interne kredietbeoordelingssystemen van nationale centrale banken. Deze normen worden eind 2024 van kracht.

De Raad van Bestuur gaat alle bovengenoemde maatregelen regelmatig evalueren, de effecten ervan beoordelen, en zo nodig aanpassingen doorvoeren: (1) om zich ervan te verzekeren dat de maatregelen nog steeds in overeenstemming zijn met de monetairbeleidsdoelstellingen; (2) om ervoor te zorgen dat de maatregelen – binnen zijn mandaat – de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs om te komen tot vergaande reductie van CO₂-emissies en de doelstellingen van de EU over klimaatneutraliteit blijven ondersteunen; (3) om in te spelen op toekomstige verbeteringen in klimaatgegevens en -modellen of wijzigingen in regelgeving; en (4) om, binnen zijn mandaat voor prijsstabiliteit, het hoofd te bieden aan andere uitdagingen op het vlak van milieu.

Ook bedrijven en overheden moeten hun bijdrage leveren om klimaatrisico’s aan te pakken door de informatieverschaffing te verbeteren en hun verbintenissen inzake de reductie van koolstofuitstoot na te komen.

De hierboven beschreven beslissingen maken deel uit van het in juli 2021 aangekondigde klimaatactieplan. De maatregelen van de ECB zijn terug te vinden op de klimaatroutekaart, die mogelijke wijzigingen in het tijdschema voor de EU-wetgeving zal meenemen.

Behalve bij het monetair beleid, neemt de ECB klimaatverandering ook op andere terreinen in overweging, onder meer bij bankentoezicht, financiële stabiliteit, economische analyse, statistische gegevens en duurzaam ondernemen. Met onze inzet trachten we op drie manieren een reëel verschil te maken: (1) door het beheersen en beperken van de financiële risico’s van klimaatverandering en het beoordelen van de economische impact ervan, (2) door het stimuleren van duurzame financiering om een ordelijke transitie naar een koolstofarme economie te ondersteunen en (3) door het inzetten van onze invloed en expertise om bredere gedragsverandering te bevorderen.

Een overzicht van de bestaande maatregelen is te vinden in de ECB-brede klimaatagenda (zie bijlage).

De media kunnen met hun vragen terecht bij Daniel Weber, tel. +49 172 8344 539.