KONFERENCJA PRASOWA

Christine Lagarde, prezes EBC
Luis de Guindos, wiceprezes EBC

Florencja, 30 października 2025

Dzień dobry, wspólnie z panem wiceprezesem witamy Państwa na konferencji prasowej. Chciałabym podziękować prezesowi Panetcie za gościnność i wyrazić szczególną wdzięczność pracownikom włoskiego banku centralnego za doskonałą organizację dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów.

Rada Prezesów postanowiła dziś pozostawić trzy podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. Inflacja pozostaje na poziomie zbliżonym do naszego celu średniookresowego wynoszącego 2%, a nasza ocena perspektyw inflacji zasadniczo się nie zmieniła. Gospodarka w dalszym ciągu się rozwija mimo trudnego otoczenia globalnego. Istotnymi źródłami jej odporności wciąż są: dobra sytuacja na rynku pracy, solidny stan bilansów sektora prywatnego i nasze wcześniejsze obniżki stóp procentowych. Perspektywy pozostają jednak niepewne, zwłaszcza z powodu obecnych sporów handlowych na świecie i napięć geopolitycznych.

Jesteśmy zdeterminowani w dążeniu do tego, by inflacja ustabilizowała się na docelowym poziomie 2% w średnim okresie. Będziemy ustalać odpowiednie nastawienie polityki pieniężnej na podstawie danych i na bieżąco, z posiedzenia na posiedzenie. W szczególności decyzje dotyczące stóp procentowych będą uwzględniać naszą ocenę perspektyw inflacji i odnośnych czynników ryzyka, w świetle napływających danych gospodarczych i finansowych, a także dynamiki inflacji bazowej i siły transmisji polityki pieniężnej. Nie deklarujemy z góry określonej ścieżki stóp.

Podjęte dziś decyzje są przedstawione w komunikacie prasowym dostępnym na naszej stronie internetowej.

Wytłumaczę teraz bardziej szczegółowo, jak oceniamy rozwój sytuacji gospodarczej i inflacji, po czym objaśnię naszą ocenę warunków finansowych i monetarnych.

Aktywność gospodarcza

Według opublikowanych dziś wstępnych szacunków flash Eurostatu gospodarka w trzecim kwartale bieżącego roku odnotowała wzrost o 0,2%. Sektor usług w dalszym ciągu się rozwijał, pod wpływem dobrej sytuacji w turystyce oraz, w szczególności, większego wykorzystania usług cyfrowych. Jak wynika z badań ankietowych, ten ostatni czynnik jest odzwierciedleniem faktu, że wiele firm nasiliło działania, by zmodernizować swoją infrastrukturę informatyczną i wprowadzić w swojej działalności sztuczną inteligencję. Tymczasem na przetwórstwo przemysłowe hamująco oddziaływały: wyższe cła, nadal podwyższona niepewność i silniejsze euro.

Rozbieżność między popytem wewnętrznym a popytem zewnętrznym prawdopodobnie utrzyma się w najbliższym okresie. Na gospodarkę powinny korzystnie wpływać wydatki konsumpcyjne, które będą się zwiększać w miarę wzrostu dochodów realnych. Bezrobocie, które we wrześniu wynosiło 6,3%, pozostaje blisko rekordowo niskiego poziomu, mimo że popyt na pracę się osłabił. Gospodarstwa domowe wciąż odkładają wyjątkowo dużą część swoich dochodów i w rezultacie powinny mieć większe pole do dalszego zwiększenia wydatków. Inwestycjom powinny sprzyjać znaczne wydatki publiczne na infrastrukturę i obronność, a także nasze wcześniejsze obniżki stóp procentowych.

Z kolei otoczenie globalne prawdopodobnie nadal spowalnia gospodarkę. Eksport towarów w okresie od marca do sierpnia zmniejszył się: to oddziaływało przeciwnie do wcześniejszego przyspieszenia w handlu międzynarodowym przed niedawnymi podwyżkami ceł. W dalszym ciągu spadają nowe zamówienia eksportowe w sektorze przetwórstwa przemysłowego. Wpływ wyższych ceł na eksport strefy euro i inwestycje w przetwórstwie przemysłowym będzie w pełni widoczny dopiero po pewnym czasie.

Rada Prezesów podkreśla, że w obecnej sytuacji geopolitycznej należy pilnie wzmocnić strefę euro i jej gospodarkę. Z zadowoleniem odnotowujemy, że przywódcy UE potwierdzili ten cel podczas zeszłotygodniowego szczytu państw strefy euro. Polityka fiskalna i polityka strukturalna powinny służyć podniesieniu produktywności, konkurencyjności i odporności gospodarki. Niezbędne jest szybkie wdrożenie planu działania Komisji Europejskiej na rzecz konkurencyjności. Rządy powinny priorytetowo traktować prowzrostowe reformy strukturalne i inwestycje strategiczne, a jednocześnie zapewnić trwałą stabilność finansów publicznych. Należy także wspierać dalszą integrację rynków kapitałowych – przez ukończenie budowy unii oszczędności i inwestycji oraz unii bankowej zgodnie z ambitnym harmonogramem – a także szybko przyjąć rozporządzenie w sprawie ustanowienia cyfrowego euro.

Rada Prezesów dąży do tego, żeby detaliczny i hurtowy pieniądz banku centralnego był przystosowany do epoki cyfrowej. W związku z tym Rada Prezesów podjęła dziś decyzję o rozpoczęciu kolejnego etapu projektu cyfrowego euro. Dzięki temu – po przyjęciu odpowiednich przepisów – zapewniona będzie techniczna gotowość do ewentualnej emisji cyfrowego euro oraz cyfrowa suwerenność Europy. Szczegółowe informacje na temat tej decyzji są dostępne w osobnym komunikacie prasowym.

Inflacja

Roczna inflacja wzrosła z 2,0% w sierpniu do 2,2% we wrześniu. Wynikało to głównie z tego, że ceny energii spadły w mniejszym stopniu niż w okresie wcześniejszym: inflacja cen energii podniosła się z −2,0% w sierpniu do −0,4% we wrześniu. Z kolei inflacja cen żywności zmniejszyła się z 3,2% w sierpniu do 3,0% we wrześniu. Inflacja z wyłączeniem cen energii i żywności zwiększyła się do 2,4%, w porównaniu z 2,3% w sierpniu, ponieważ inflacja cen usług wzrosła z 3,1% do 3,2%, a inflacja cen towarów ponownie pozostała na niezmienionym poziomie 0,8%.

Wskaźniki inflacji bazowej pozostają zgodne z naszym celem średniookresowym wynoszącym 2%. Podczas gdy zyski przedsiębiorstw się poprawiają, dynamika kosztów pracy ma się dalej obniżać pod wpływem wzrostu produktywności i spadku tempa wzrostu płac. Ze wskaźników prognostycznych – takich jak badania ankietowe dotyczące oczekiwań płacowych oraz narzędzie EBC do monitorowania płac – wynika, że tempo wzrostu płac będzie się zmniejszać do końca bieżącego roku i w pierwszej połowie 2026.

Większość miar długookresowych oczekiwań inflacyjnych wciąż wynosi około 2%, co sprzyja ustabilizowaniu się inflacji na poziomie zbliżonym do naszego celu.

Ocena ryzyka

Porozumienie handlowe osiągnięte przez UE i USA w okresie letnim, ogłoszone niedawno zawieszenie broni na Bliskim Wschodzie oraz ogłoszone dziś postępy w negocjacjach handlowych między USA a Chinami łagodzą ryzyko pogorszenia się wzrostu gospodarczego. Jednocześnie utrzymująca się zmienność polityki handlowej na świecie może powodować zakłócenia łańcuchów dostaw, dalej tłumić eksport oraz odbijać się na spożyciu i inwestycjach. Spadek nastrojów na rynkach finansowych może doprowadzić do zaostrzenia warunków finansowania, większej niechęci do podejmowania ryzyka i osłabienia wzrostu gospodarczego. Poważnym źródłem niepewności pozostają napięcia geopolityczne, zwłaszcza związane z nieuzasadnioną wojną Rosji przeciwko Ukrainie. Natomiast do ożywienia gospodarczego mogą się przyczynić reformy służące zwiększeniu produktywności i wyższe, niż się przewiduje, wydatki na obronność i infrastrukturę. Wzrost zaufania przedsiębiorców może pobudzić inwestycje prywatne. Nastroje mogą się także poprawić i aktywność gospodarcza może się ożywić, jeśli zmniejszyłyby się pozostałe napięcia geopolityczne lub jeśli nierozstrzygnięte spory handlowe zostałyby rozwiązane szybciej, niż się przewiduje.

Perspektywy inflacji nadal są bardziej niepewne niż zazwyczaj z powodu utrzymującej się zmienności polityki handlowej na świecie. Mocniejsze euro może spowodować, że inflacja zejdzie poniżej oczekiwanego poziomu. Ponadto może się ona okazać niższa, jeśli wyższe cła doprowadzą do osłabienia popytu na eksport strefy euro oraz dalszego wzrostu eksportu do strefy euro z krajów z nadwyżką mocy produkcyjnych. Większa zmienność i niechęć do podejmowania ryzyka na rynkach finansowych mogą się odbić na popycie wewnętrznym, a przez to – także skutkować niższą inflacją. Z kolei inflacja może okazać się wyższa, jeśli fragmentacja globalnych łańcuchów dostaw doprowadziłaby do podbicia cen importu, zmniejszenia dostaw surowców krytycznych i dodatkowego ograniczenia mocy produkcyjnych w gospodarce strefy euro. Na wzrost inflacji w średnim okresie może także wpłynąć zwiększanie wydatków na obronność i infrastrukturę. Ekstremalne zdarzenia pogodowe i – ogólnie – coraz bardziej widoczne przejawy kryzysu klimatycznego i przyrodniczego mogą skutkować większym, niż się przewiduje, wzrostem cen żywności.

Warunki finansowe i monetarne

Od naszego poprzedniego posiedzenia rynkowe stopy procentowe pozostały zasadniczo bez zmian. Nasze wcześniejsze obniżki stóp procentowych w dalszym ciągu wpływały na spadek oprocentowania kredytów bankowych dla firm, które w sierpniu wynosiło średnio 3,5%. Jednocześnie koszt emisji długu rynkowego nie zmienił się i w sierpniu był równy 3,5%, ponieważ rentowność długoterminowa – będąca podstawą wyceny tego długu – pozostała stosunkowo stabilna.

Roczna dynamika kredytów bankowych dla firm zmniejszyła się z 3,0% w sierpniu do 2,9% we wrześniu. W tym samym czasie roczna dynamika emisji obligacji przedsiębiorstw obniżyła się do 3,3%. Z naszego najnowszego badania akcji kredytowej banków ze strefy euro wynika, że standardy kredytowe dla firm w trzecim kwartale umiarkowanie się zaostrzyły, ponieważ banki były bardziej zaniepokojone zagrożeniami, z jakimi mierzą się ich klienci. Popyt na kredyty dla firm nieznacznie wzrósł.

Średnie oprocentowanie nowych kredytów hipotecznych od początku roku nie zmieniło się istotnie i w sierpniu wynosiło 3,3%. Ich dynamika zwiększyła się z 2,5% w sierpniu do 2,6% we wrześniu, z powodu dalszego wzrostu popytu i utrzymania niezmienionych standardów kredytowych w trzecim kwartale.

Dynamika podaży szerokiego pieniądza – mierzonej agregatem M3 – zmniejszyła się we wrześniu do 2,8%, w porównaniu z poziomem 2,9% w sierpniu i średnią za pierwsze półrocze wynoszącą 3,8%.

Podsumowanie

Rada Prezesów postanowiła dziś pozostawić trzy podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. Jesteśmy zdeterminowani w dążeniu do tego, by inflacja ustabilizowała się na docelowym poziomie 2% w średnim okresie. Będziemy ustalać odpowiednie nastawienie polityki pieniężnej na podstawie danych i na bieżąco, z posiedzenia na posiedzenie. Decyzje dotyczące stóp procentowych będą uwzględniać naszą ocenę perspektyw inflacji i odnośnych czynników ryzyka, w świetle napływających danych gospodarczych i finansowych, a także dynamiki inflacji bazowej i siły transmisji polityki pieniężnej. Nie deklarujemy z góry określonej ścieżki stóp.

Niezależnie od sytuacji jesteśmy gotowi odpowiednio dostosowywać wszystkie instrumenty w ramach swojego mandatu, by doprowadzić do trwałego ustabilizowania się inflacji na średniookresowym docelowym poziomie i utrzymać płynną transmisję polityki pieniężnej.

Odpowiemy teraz chętnie na Państwa pytania.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.