ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ

Christine Lagarde, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Luis de Guindos, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ

Φρανκφούρτη, 18 Ιουλίου 2024

Καλησπέρα, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε στη συνέντευξη Τύπου μας.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να διατηρήσει αμετάβλητα τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Οι εισερχόμενες πληροφορίες στηρίζουν σε γενικές γραμμές την προηγούμενη αξιολόγησή μας για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές του πληθωρισμού. Ενώ ορισμένοι δείκτες μέτρησης του υποκείμενου πληθωρισμού αυξήθηκαν ελαφρώς τον Μάιο λόγω έκτακτων παραγόντων, οι περισσότεροι δείκτες είτε παρέμειναν σταθεροί είτε υποχώρησαν τον Ιούνιο. Συμβαδίζοντας με τις προσδοκίες, η πληθωριστική επίδραση του υψηλού ρυθμού ανόδου των μισθών αντισταθμίστηκε από τα κέρδη. Η νομισματική πολιτική διατηρεί περιοριστικές τις συνθήκες χρηματοδότησης. Ταυτόχρονα, οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές εξακολουθούν να είναι υψηλές, ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών είναι αυξημένος και ο γενικός πληθωρισμός είναι πιθανόν να παραμείνει πάνω από τον στόχο μας για μεγάλο διάστημα του επόμενου έτους επίσης.

Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Θα διατηρήσουμε τα επιτόκια πολιτικής επαρκώς περιοριστικά για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται απαραίτητο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και να λαμβάνουμε αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης έκτασης και διάρκειας της συσταλτικής μεταβολής της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, για τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και για την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.

Οι αποφάσεις που λάβαμε σήμερα παρουσιάζονται σε δελτίο Τύπου διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο μας.

Θα σας παρουσιάσω τώρα με περισσότερες λεπτομέρειες το πώς περιμένουμε ότι θα εξελιχθεί η οικονομία και ο πληθωρισμός και στη συνέχεια θα εξηγήσω την αξιολόγησή μας όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες.

Οικονομική δραστηριότητα

Οι εισερχόμενες πληροφορίες δείχνουν ότι η οικονομία της ζώνης του ευρώ αναπτύχθηκε το β΄ τρίμηνο, αλλά πιθανόν με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι το α΄ τρίμηνο. Ο τομέας των υπηρεσιών συνεχίζει να καθοδηγεί την ανάκαμψη, ενώ η βιομηχανική παραγωγή και οι εξαγωγές αγαθών είναι υποτονικές. Οι δείκτες επενδύσεων καταδεικνύουν συγκρατημένη ανάπτυξη το 2024 σε ένα περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, αναμένουμε ότι η ανάκαμψη θα στηριχθεί από την κατανάλωση, υποβοηθούμενη από την ενίσχυση των πραγματικών εισοδημάτων ως αποτέλεσμα του χαμηλότερου πληθωρισμού και των υψηλότερων ονομαστικών μισθών. Επιπλέον, οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν παράλληλα με την άνοδο της παγκόσμιας ζήτησης. Τέλος, η ανασταλτική επίδραση της νομισματικής πολιτικής στη ζήτηση αναμένεται να είναι μικρότερη με την πάροδο του χρόνου.

Η αγορά εργασίας εξακολουθεί να είναι ανθεκτική. Το ποσοστό ανεργίας ήταν αμετάβλητο, σε 6,4% τον Μάιο, παραμένοντας στο χαμηλότερο επίπεδό του από την έναρξη του ευρώ. Η απασχόληση, η οποία αυξήθηκε κατά 0,3% το α΄ τρίμηνο, στηρίχθηκε από μια περαιτέρω άνοδο του εργατικού δυναμικού, που διευρύνθηκε με τον ίδιο ρυθμό. Περισσότερες θέσεις εργασίας είναι πιθανόν να δημιουργήθηκαν το β΄ τρίμηνο, κυρίως στον τομέα των υπηρεσιών. Οι επιχειρήσεις μειώνουν σταδιακά τις προκηρύξεις θέσεων εργασίας τους, αλλά από υψηλά επίπεδα.

Οι εθνικές δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές θα πρέπει να στοχεύουν στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, πράγμα που θα μπορούσε να συμβάλει στην αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού και στη μείωση των πιέσεων στις τιμές μεσοπρόθεσμα. Η αποτελεσματική, ταχεία και πλήρης εφαρμογή του προγράμματος Next Generation EU, η πρόοδος προς την ένωση των κεφαλαιαγορών και την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και η ενίσχυση της Ενιαίας Αγοράς είναι βασικοί παράγοντες που θα βοηθούσαν στην προώθηση της καινοτομίας και την αύξηση των επενδύσεων στην πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για τις πρόσφατες κατευθύνσεις που απηύθυνε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα κράτη μέλη της ΕΕ για να ενισχύσουν τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών και για τη δήλωση του Eurogroup σχετικά με την κατεύθυνση της δημοσιονομικής πολιτικής για τη ζώνη του ευρώ το 2025. Η πλήρης και χωρίς καθυστέρηση εφαρμογή του αναθεωρημένου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ θα βοηθήσει τις κυβερνήσεις να μειώσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τους λόγους του χρέους σε διαρκή βάση.

Πληθωρισμός

Ο ετήσιος πληθωρισμός υποχώρησε σε 2,5% τον Ιούνιο, από 2,6% τον Μάιο. Οι τιμές των ειδών διατροφής αυξήθηκαν κατά 2,4% τον Ιούνιο – δηλαδή κατά 0,2 της ποσοστιαίας μονάδας λιγότερο σε σχέση με τον Μάιο – ενώ οι τιμές της ενέργειας παρέμειναν ουσιαστικά αμετάβλητες. Τόσο ο πληθωρισμός των τιμών των αγαθών όσο και ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών παρέμειναν αμετάβλητοι τον Ιούνιο, σε 0,7% και 4,1% αντίστοιχα. Ενώ ορισμένοι δείκτες μέτρησης του υποκείμενου πληθωρισμού αυξήθηκαν ελαφρώς τον Μάιο λόγω έκτακτων παραγόντων, οι περισσότεροι δείκτες είτε παρέμειναν σταθεροί είτε υποχώρησαν τον Ιούνιο.

Ο εγχώριος πληθωρισμός παραμένει υψηλός. Οι μισθοί εξακολουθούν να σημειώνουν άνοδο με αυξημένο ρυθμό, αντισταθμίζοντας την προηγούμενη περίοδο του υψηλού πληθωρισμού. Οι υψηλότεροι ονομαστικοί μισθοί, παράλληλα με την υποτονική παραγωγικότητα, έχουν ενισχύσει τον ρυθμό αύξησης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, αν και αυτός επιβραδύνθηκε κάπως το α΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Λόγω της κλιμακωτής φύσης της προσαρμογής των μισθών και της μεγάλης συμβολής των εφάπαξ πληρωμών, ο ρυθμός ανόδου του κόστους εργασίας είναι πιθανόν να παραμείνει αυξημένος σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Ταυτόχρονα, πρόσφατα στοιχεία για τις αμοιβές ανά απασχολούμενο συμβαδίζουν με τις προσδοκίες και οι πιο πρόσφατοι δείκτες ερευνών δείχνουν ότι ο ρυθμός ανόδου των μισθών θα μετριαστεί στη διάρκεια του επόμενου έτους. Επιπλέον, τα κέρδη συρρικνώθηκαν το α΄ τρίμηνο, συμβάλλοντας στην αντιστάθμιση των πληθωριστικών επιδράσεων του υψηλότερου κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, και τα στοιχεία ερευνών υποδηλώνουν ότι τα κέρδη αναμένεται να συνεχίσουν να επηρεάζονται αρνητικά σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.

Ο πληθωρισμός αναμένεται να κυμανθεί γύρω από τα σημερινά επίπεδα κατά το υπόλοιπο του έτους, εν μέρει λόγω επιδράσεων της βάσης σύγκρισης που σχετίζονται με την ενέργεια. Στη συνέχεια αναμένεται να μειωθεί προς τον στόχο μας κατά το β΄ εξάμηνο του επόμενου έτους, λόγω του υποτονικότερου ρυθμού αύξησης του κόστους εργασίας, των επιδράσεων της συσταλτικής νομισματικής πολιτικής μας και της φθίνουσας επίδρασης της προηγούμενης έξαρσης του πληθωρισμού. Οι δείκτες μέτρησης των πιο μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό παραμένουν σε γενικές γραμμές σταθεροί, και οι περισσότεροι από αυτούς διαμορφώνονται γύρω στο 2%.

Αξιολόγηση κινδύνων

Οι κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη είναι κυρίως καθοδικοί. Μια υποτονικότερη παγκόσμια οικονομία ή μια κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ των σημαντικών οικονομιών θα επηρέαζε ανασταλτικά την ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ. Ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή αποτελούν σημαντικές πηγές γεωπολιτικού κινδύνου. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για το μέλλον και να διαταραχθεί το παγκόσμιο εμπόριο. Η ανάπτυξη θα μπορούσε επίσης να είναι χαμηλότερη εάν οι επιδράσεις της νομισματικής πολιτικής αποδειχθούν εντονότερες από ό,τι αναμένεται. Η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι υψηλότερη εάν ο πληθωρισμός υποχωρήσει πιο γρήγορα από ό,τι αναμένεται και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης και των πραγματικών εισοδημάτων επιφέρει υψηλότερες δαπάνες από ό,τι προβλέπεται ή εάν η παγκόσμια οικονομία αναπτυχθεί με εντονότερο ρυθμό από ό,τι αναμένεται.

Ο πληθωρισμός θα μπορούσε να διαμορφωθεί σε υψηλότερο επίπεδο από ό,τι προβλέπεται εάν οι μισθοί ή τα κέρδη αυξηθούν περισσότερο από ό,τι αναμένεται. Οι ανοδικοί κίνδυνοι για τον πληθωρισμό απορρέουν επίσης από τις αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να ωθήσουν τις τιμές της ενέργειας και το κόστος των εμπορευματικών μεταφορών προς τα πάνω σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και να διαταράξουν το παγκόσμιο εμπόριο. Επιπλέον, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, και η εξελισσόμενη κλιματική κρίση γενικότερα, θα μπορούσαν να δώσουν ανοδική ώθηση στις τιμές των ειδών διατροφής. Αντιθέτως, ο πληθωρισμός μπορεί να διαμορφωθεί σε απροσδόκητα χαμηλά επίπεδα εάν η νομισματική πολιτική περιορίσει τη ζήτηση περισσότερο από ό,τι αναμένεται ή εάν το οικονομικό περιβάλλον στον υπόλοιπο κόσμο επιδεινωθεί απρόσμενα.

Χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες

Η μείωση των επιτοκίων πολιτικής τον Ιούνιο μεταδόθηκε ομαλά στα επιτόκια της αγοράς χρήματος ενώ οι ευρύτερες συνθήκες χρηματοδότησης είναι κάπως ευμετάβλητες. Το κόστος χρηματοδότησης παραμένει περιοριστικό καθώς οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων πολιτικής μας συνέχισαν να μετακυλίονται μέσω του μηχανισμού μετάδοσης. Το μέσο επιτόκιο για νέα δάνεια προς επιχειρήσεις υποχώρησε σε 5,1% τον Μάιο, ενώ τα επιτόκια των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων παρέμειναν αμετάβλητα σε 3,8%.

Τα πιστοδοτικά κριτήρια για δάνεια παρέμειναν αυστηρά. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων, τα πιστοδοτικά κριτήρια για τις επιχειρήσεις έγιναν ελαφρώς αυστηρότερα το β΄ τρίμηνο, ενώ τα πιστοδοτικά κριτήρια για τα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια χαλάρωσαν σε μέτριο βαθμό. Η ζήτηση των επιχειρήσεων για δάνεια μειώθηκε ελαφρώς, ενώ η ζήτηση των νοικοκυριών για ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια αυξήθηκε για πρώτη φορά από τις αρχές του 2022.

Συνολικά, η δυναμική των πιστώσεων εξακολουθεί να είναι ασθενής. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τραπεζικών χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά ήταν 0,3% τον Μάιο, οριακά υψηλότερος σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της ποσότητας χρήματος με την ευρεία έννοια – όπως μετρείται με το μέγεθος Μ3 – επιταχύνθηκε σε 1,6% τον Μάιο, από 1,3% τον Απρίλιο.

Συμπεράσματα

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να διατηρήσει αμετάβλητα τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Θα διατηρήσουμε τα επιτόκια πολιτικής επαρκώς περιοριστικά για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται απαραίτητο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και να λαμβάνουμε αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης έκτασης και διάρκειας της συσταλτικής μεταβολής της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, για τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και για την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.

Σε κάθε περίπτωση, είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας εντός των ορίων της εντολής που μας έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας και να διαφυλάξουμε την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.