Παραγωγή και αποθέματα τραπεζογραμματίων

Η παραγωγή των τραπεζογραμματίων ευρώ αποτελεί συλλογική προσπάθεια των εθνικών κεντρικών τραπεζών και της ΕΚΤ. Η προσπάθεια αυτή ξεκινά με τον υπολογισμό του αριθμού των τραπεζογραμματίων που απαιτούνται ετησίως. Πρέπει να παράγονται αρκετά νέα τραπεζογραμμάτια για να αντικαθιστούν τα τραπεζογραμμάτια που κρίνονται ακατάλληλα προς κυκλοφορία, προκειμένου να καλυφθούν αναμενόμενες αυξήσεις της ζήτησης – όπως σε περιόδους υψηλής εποχικής ζήτησης – αλλά και να αντιμετωπιστούν απρόβλεπτες αυξήσεις της ζήτησης. Οι ΕθνΚΤ διενεργούν προβλέψεις όσον αφορά τη ζήτηση τραπεζογραμματίων ευρώ για το επόμενο έτος, ενώ η ΕΚΤ διενεργεί προβλέψεις σε κεντρικό επίπεδο. Υπό την εποπτεία της ΕΚΤ, οι ΕθνΚΤ αναδιανέμουν τα τραπεζογραμμάτια για να αποφεύγονται ελλείψεις ή πλεονάσματα σε οποιαδήποτε χώρα.

Εκτύπωση

Προκειμένου η παραγωγή των τραπεζογραμματίων να είναι αποδοτική, την εκτύπωση αυτών αναλαμβάνουν από κοινού οι διάφορες ΕθνΚΤ. Η ΕΚΤ κατανέμει τις ποσότητες παραγωγής σε ορισμένες ΕθνΚΤ οι οποίες στη συνέχεια παρέχουν συγκεκριμένο μερίδιο της συνολικής ετήσιας παραγωγής μίας ή περισσότερων ονομαστικών αξιών. Η αντίστοιχη τράπεζα αναλαμβάνει το κόστος παραγωγής για το μερίδιο που της έχει ανατεθεί. Για παράδειγμα, οι κεντρικές τράπεζες της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ιταλίας παρήγαγαν 1,7 δισεκατομμύρια τραπεζογραμμάτια των 50 ευρώ το 2017.

Τα τραπεζογραμμάτια εκτυπώνονται σε11 τυπογραφεία υψηλής ασφάλειας στην Ευρώπη. Στη συνέχεια, τα τραπεζογραμμάτια διανέμονται στις διάφορες ΕθνΚΤ.

Αυτή η διαδικασία συγκέντρωσης της παραγωγής και το κοινό σύστημα διαχείρισης ποιότητας εξασφαλίζουν ομοιόμορφα πρότυπα ποιότητας για όλα τα τραπεζογραμμάτια ευρώ. Σε όλα τα στάδια της διαδικασίας παραγωγής διενεργούνται εκατοντάδες οπτικοί και αυτοματοποιημένοι έλεγχοι, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ονομαστικές αξίες των τραπεζογραμματίων είναι πανομοιότυπες ανεξάρτητα από τον τόπο εκτύπωσής τους.

Όπως και τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της πρώτης σειράς, τα τραπεζογραμμάτια της σειράς «Ευρώπη» εκτυπώνονται σε χαρτί από ίνες καθαρού βαμβακιού, χάρη στο οποίο αποκτούν την ειδική πυκνή υφή και στερεότητά τους. Στο ίδιο το χαρτί έχουν ενσωματωθεί ορισμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας, όπως τα υδατογραφήματα και οι ταινίες ασφαλείας.

Χρησιμοποιούνται πλάκες διαφόρων ειδών, ειδικά μελάνια και ποικίλες διαδικασίες: εκτύπωση όφσετ και χαλκογραφική εκτύπωση, θερμοτυπία για το ολόγραμμα και μεταξοτυπία για τους αριθμούς που αλλάζουν χρώμα.

Το στρατηγικό απόθεμα του Ευρωσυστήματος

Το Ευρωσύστημα διαθέτει εφεδρικά αποθέματα και ένα στρατηγικό απόθεμα. Τα εφεδρικά αποθέματα καλύπτουν τη ζήτηση για τραπεζογραμμάτια υπό φυσιολογικές συνθήκες, με σκοπό:

• την αντικατάσταση τραπεζογραμματίων που είναι ακατάλληλα προς κυκλοφορία (χαμηλής ποιότητας) τα οποία αποσύρονται από την κυκλοφορία,
• την αντιμετώπιση αναμενόμενης αύξησης της κυκλοφορίας,
• την κάλυψη εποχικών διακυμάνσεων της ζήτησης και
• τη βελτιστοποίηση της μεταφοράς τραπεζογραμματίων μεταξύ υποκαταστημάτων των κεντρικών τραπεζών.

Το στρατηγικό απόθεμα θα χρησιμοποιείται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, δηλαδή όταν τα εφεδρικά αποθέματα του Ευρωσυστήματος δεν επαρκούν για να καλύψουν μια αιφνίδια αύξηση της ζήτησης τραπεζογραμματίων ή σε περίπτωση αιφνίδιας διακοπής της παροχής.

Και τα δύο είδη αποθεμάτων διασφαλίζουν ότι τυχόν μεταβολές στη ζήτηση τραπεζογραμματίων μπορούν να αντιμετωπιστούν από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες ανά πάσα στιγμή, ανεξάρτητα από το εάν η ζήτηση προέρχεται από τη ζώνη του ευρώ ή από χώρες εκτός αυτής.

Έρχεστε καθημερινά σε επαφή με μετρητά λόγω της δουλειάς σας; Δείτε όλο το ενημερωτικό υλικό για τα τραπεζογραμμάτια ευρώ.