Decyzje w sprawie polityki pieniężnej

14 kwietnia 2022

Agresja Rosji wobec Ukrainy wywołuje ogromne cierpienie. Wpływa też na gospodarkę, zarówno w Europie, jak i poza nią. Konflikt i związana z nim niepewność mocno odbijają się na zaufaniu przedsiębiorstw i konsumentów. Zakłócenia w handlu prowadzą do nowych niedoborów materiałów i czynników produkcji. Gwałtowny wzrost cen energii i surowców obniża popyt i spowalnia produkcję. Rozwój sytuacji gospodarczej będzie w ogromnym stopniu zależeć od dalszego przebiegu konfliktu, wpływu obecnych sankcji, a także ewentualnych dalszych środków. Jednocześnie na aktywność gospodarczą nadal korzystnie oddziałuje ponowne otwarcie gospodarki po kryzysowej fazie pandemii. Inflacja znacznie wzrosła i w nachodzących miesiącach pozostanie wysoka, głównie z powodu gwałtownego zwiększenia się kosztów energii. W wielu sektorach presja inflacyjna się nasiliła.

Na dzisiejszym posiedzeniu Rada Prezesów uznała, że dane, jakie napłynęły od czasu jej ostatniego posiedzenia, wzmacniają jej oczekiwanie, że zakupy netto aktywów w ramach programu skupu aktywów powinny zostać zakończone w trzecim kwartale. Jeśli chodzi o widoki na przyszłość, polityka pieniężna EBC będzie zależeć od napływających danych i oceny perspektyw przez Radę Prezesów w danym czasie. W obecnych warunkach wysokiej niepewności Rada Prezesów zachowa przy prowadzeniu polityki pieniężnej otwarte możliwości, stopniowość i elastyczność. Rada Prezesów podejmie wszelkie niezbędne działania, żeby wypełnić mandat EBC do utrzymania stabilności cen oraz pomagać w ochronie stabilności finansowej.

Program skupu aktywów (APP)

Miesięczna kwota zakupów netto w ramach programu APP wyniesie w kwietniu 40 mld EUR, w maju 30 mld EUR, a w czerwcu 20 mld EUR. Na dzisiejszym posiedzeniu Rada Prezesów uznała, że dane, jakie napłynęły od czasu jej ostatniego posiedzenia, wzmacniają jej oczekiwanie, że zakupy netto aktywów w ramach programu APP powinny zostać zakończone w trzecim kwartale. Kalibracja zakupów netto na trzeci kwartał będzie zależeć od danych i odzwierciedlać ocenę perspektyw przez Radę w danym czasie.

Rada Prezesów zamierza także nadal reinwestować w całości spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP jeszcze przez dłuższy czas po tym, jak zacznie podnosić podstawowe stopy procentowe EBC, i w każdym razie tak długo, jak będzie to konieczne do utrzymania korzystnych warunków płynnościowych i zdecydowanie łagodnej polityki pieniężnej.

Podstawowe stopy procentowe EBC

Stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących oraz stopy kredytu i depozytu w banku centralnym pozostaną na niezmienionym poziomie, odpowiednio: 0,00%, 0,25% oraz −0,50%.

Jakiekolwiek zmiany podstawowych stóp procentowych EBC będą miały miejsce po pewnym czasie od zakończenia prowadzonych przez Radę Prezesów zakupów netto w ramach programu APP i będą stopniowe. Przebieg podstawowych stóp procentowych EBC nadal będą wyznaczać zapowiedzi przyszłego nastawienia polityki pieniężnej formułowane przez Radę Prezesów i jej strategiczne zobowiązanie do ustabilizowania inflacji na poziomie 2% w średnim okresie. Rada Prezesów przewiduje więc, że podstawowe stopy procentowe EBC pozostaną na obecnym poziomie, aż Rada stwierdzi, że inflacja osiąga 2% znacznie przed końcem horyzontu projekcji i pozostaje na tym poziomie przez pozostałą część horyzontu projekcji, oraz oceni dotychczasowy postęp inflacji bazowej jako wystarczający, żeby uznać go za spójny ze stabilizacją inflacji na poziomie 2% w średnim okresie.

Nadzwyczajny program zakupów w czasie pandemii (PEPP)

Rada Prezesów zamierza reinwestować spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu PEPP co najmniej do końca 2024. W każdym razie wygaszanie w przyszłości portfela PEPP będzie się odbywać w sposób kontrolowany, żeby nie zaburzać odpowiedniego nastawienia polityki pieniężnej.

W razie ponownej fragmentacji rynku w związku z pandemią reinwestycje w ramach programu PEPP będzie można w dowolnym momencie elastycznie dostosować, jeśli chodzi o czas, klasy aktywów i jurysdykcje. Może to obejmować skup obligacji wyemitowanych przez Republikę Grecką ponad ramy prolongowanych wykupów, żeby zapobiec przerwie w skupie w tej jurysdykcji, co mogłoby zakłócić transmisję polityki pieniężnej do gospodarki greckiej, w czasie gdy ta gospodarka nadal podnosi się po załamaniu spowodowanym pandemią. W razie potrzeby zakupy netto w ramach programu PEPP będzie można wznowić, żeby przeciwdziałać negatywnemu wpływowi szoków związanych z pandemią.

Operacje refinansujące

Rada Prezesów będzie nadal monitorować warunki finansowania banków i pilnować, żeby upływanie terminów zapadalności operacji z trzeciej serii ukierunkowanych dłuższych operacji refinansujących (TLTRO III) nie zakłócało płynnej transmisji polityki pieniężnej. Rada Prezesów będzie też regularnie oceniać, jak ukierunkowane operacje pożyczkowe przyczyniają się do nastawienia polityki pieniężnej. Zgodnie z zapowiedziami Rada przewiduje, że specjalne warunki mające zastosowanie do TLTRO III przestaną obowiązywać w czerwcu bieżącego roku. Rada oceni także odpowiednią kalibrację dwupoziomowego systemu oprocentowania rezerw, tak żeby polityka ujemnych stóp procentowych nie ograniczała zdolności banków do pełnienia funkcji pośrednika finansowego w sytuacji znacznego nadmiaru płynności.

***

Rada Prezesów jest gotowa odpowiednio dostosowywać wszystkie swoje narzędzia w ramach swojego mandatu, w razie potrzeby z zastosowaniem elastyczności, żeby doprowadzić do ustabilizowania się inflacji na docelowym poziomie 2% w średnim okresie. Pandemia pokazała, że – w warunkach skrajnych – elastyczność przy określaniu warunków i prowadzeniu skupu aktywów ułatwiła przeciwdziałanie zakłóceniom w transmisji polityki pieniężnej i pomogła Radzie Prezesów skuteczniej realizować swój cel. W granicach mandatu Rady Prezesów, w warunkach skrajnych, elastyczność pozostanie elementem polityki pieniężnej w sytuacjach, gdy ryzyka dla transmisji polityki pieniężnej będą zagrażać zapewnieniu stabilności cen.

Prezes EBC omówi czynniki leżące u podstaw tych decyzji na konferencji prasowej, która rozpocznie się dziś o godz. 14.30 CET.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.