Εισαγωγική δήλωση στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου

Mario Draghi, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Vítor Constâncio, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ,
Φρανκφούρτη, 3 Ιουνίου 2015

Κυρίες και κύριοι, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε με μεγάλη χαρά στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου. Θα σας ενημερώσουμε τώρα για τα αποτελέσματα της σημερινής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου, στην οποία συμμετείχε επίσης ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Dombrovskis.

Βασιζόμενοι στην οικονομική και νομισματική ανάλυση που διενεργούμε τακτικά και σύμφωνα με τις ενδείξεις που παρέχουμε για τη μελλοντική πορεία της νομισματικής πολιτικής, αποφασίσαμε να διατηρήσουμε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.

Όσον αφορά τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής, τα προγράμματα αγοράς περιουσιακών στοιχείων προχωρούν ικανοποιητικά. Όπως έχουμε εξηγήσει επανειλημμένως, προβλέπεται ότι θα συνεχίσουμε να διενεργούμε αγορές περιουσιακών στοιχείων, ύψους 60 δισεκ. ευρώ μηνιαίως, μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2016 και πάντως έως ότου διαπιστώσουμε μια διαρκή προσαρμογή της πορείας του πληθωρισμού η οποία να είναι συμβατή με την επιδίωξή μας να επιτυγχάνουμε ρυθμούς πληθωρισμού κάτω αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα. Κατά τη διενέργεια της αξιολόγησής του, το Διοικητικό Συμβούλιο θα ακολουθήσει τη στρατηγική νομισματικής πολιτικής που έχει χαράξει και θα επικεντρωθεί στις τάσεις του πληθωρισμού, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τυχόν διακυμάνσεις του μετρούμενου πληθωρισμού προς οποιαδήποτε κατεύθυνση εφόσον κρίνεται ότι είναι παροδικές και δεν επηρεάζουν τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τη σταθερότητα των τιμών.

Τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε θεσπίσει έχουν συμβάλει σε μια ευρείας κλίμακας χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών, στην ανάκαμψη των προσδοκιών για τον πληθωρισμό και σε πιο ευνοϊκές συνθήκες δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Οι επιδράσεις αυτών των μέτρων εκδηλώνονται σταδιακά στην οικονομία και συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη, στην υποχώρηση του βαθμού υποαπασχόλησης των πόρων στην οικονομία και στη νομισματική και πιστωτική επέκταση. Η πλήρης εφαρμογή όλων αυτών των μέτρων νομισματικής πολιτικής θα παράσχει την απαραίτητη στήριξη στην οικονομία της ζώνης του ευρώ, θα οδηγήσει σε διαρκή επάνοδο των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω, αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα και θα στηρίξει τη σταθεροποίηση των μεσομακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό.

Επιτρέψτε μου τώρα να σας παρουσιάσω με περισσότερες λεπτομέρειες την αξιολόγησή μας, ξεκινώντας από την οικονομική ανάλυση. Το α΄ τρίμηνο του 2015, το πραγματικό ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε κατά 0,4%, σε τριμηνιαία βάση, από 0,3% το τελευταίο τρίμηνο του 2014. Τα τελευταία τρίμηνα, η εγχώρια ζήτηση και ειδικότερα η ιδιωτική κατανάλωση αποτέλεσαν τους κυριότερους παράγοντες που συνέβαλαν στη συνεχιζόμενη ανάκαμψη. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία ερευνών έως τον Μάιο παραμένουν συμβατά με τη συνέχιση της μέτριας τάσης ανάπτυξης το β΄ τρίμηνο. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, αναμένουμε ότι η οικονομική ανάκαμψη θα επεκταθεί. Η εγχώρια ζήτηση αναμένεται να υποβοηθηθεί περαιτέρω από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει και τον ευνοϊκό αντίκτυπό τους στις χρηματοπιστωτικές συνθήκες, καθώς και από την πρόοδο της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Επιπλέον, το χαμηλό επίπεδο της τιμής του πετρελαίου αναμένεται να εξακολουθήσει να στηρίζει το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και την κερδοφορία των επιχειρήσεων και, κατ' επέκταση, την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις. Επιπροσθέτως, η ζήτηση για εξαγωγές της ζώνης του ευρώ αναμένεται να ωφεληθεί από τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τιμών. Ωστόσο, η οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ είναι πιθανόν να συνεχίσει να επηρεάζεται αρνητικά από τις αναγκαίες προσαρμογές των ισολογισμών σε ορισμένους τομείς και τον υποτονικό ρυθμό υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Η αξιολόγηση αυτή αντανακλάται επίσης σε μεγάλο βαθμό στις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος για τη ζώνη του ευρώ του Ιουνίου 2015, σύμφωνα με τις οποίες το ετήσιο πραγματικό ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 1,5% το 2015, 1,9% το 2016 και 2,0% το 2017. Σε σύγκριση με τις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ του Μαρτίου 2015, οι προβολές για την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα προβολής θα παραμείνουν σχεδόν αμετάβλητες.

Αν και παρέμειναν καθοδικοί, οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις οικονομικές προοπτικές για τη ζώνη του ευρώ έγιναν πιο ισορροπημένοι λόγω των αποφάσεων νομισματικής πολιτικής και των εξελίξεων στις τιμές του πετρελαίου και της συναλλαγματικής ισοτιμίας.

Ο πληθωρισμός έπαψε να μειώνεται στις αρχές του έτους. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, ο ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) της ζώνης του ευρώ ήταν 0,3% τον Μάιο του 2015, έναντι 0,0% τον Απρίλιο και ‑0,6% τον Ιανουάριο. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες και τις ισχύουσες τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης επί του πετρελαίου, ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού (βάσει του ΕνΔΤΚ) αναμένεται τους επόμενους μήνες να παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα και να αυξηθεί προς το τέλος του έτους, γεγονός που οφείλεται και στις επιδράσεις της βάσης σύγκρισης που συνδέονται με την πτώση των τιμών του πετρελαίου στο τέλος του 2014. Υποβοηθούμενοι από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη, τον αντίκτυπο της υποχώρησης της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ και την υπόθεση που εμπεριέχεται στις αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης επί του πετρελαίου για κάπως υψηλότερες τιμές του πετρελαίου τα προσεχή έτη, οι ρυθμοί πληθωρισμού αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω στη διάρκεια του 2016 και του 2017.

Η αξιολόγηση αυτή αντανακλάται επίσης γενικά στις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος για τη ζώνη του ευρώ του Ιουνίου 2015, σύμφωνα με τις οποίες ο ετήσιος πληθωρισμός (βάσει του ΕνΔΤΚ) θα διαμορφωθεί σε 0,3% το 2015, 1,5% το 2016 και 1,8% το 2017. Σε σύγκριση με τις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ του Μαρτίου 2015, οι προβολές για τον πληθωρισμό έχουν αναθεωρηθεί προς τα άνω για το 2015 και παραμένουν αμετάβλητες για το 2016 και το 2017.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί προσεκτικά τους κινδύνους που περιβάλλουν τις προοπτικές για την εξέλιξη των τιμών μεσοπρόθεσμα. Σε αυτό το πλαίσιο, θα επικεντρωθούμε ιδίως στη μετακύλιση των μέτρων νομισματικής πολιτικής στην οικονομία, καθώς και στις γεωπολιτικές εξελίξεις και στις εξελίξεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες και στις τιμές της ενέργειας. Αναγνωρίζουμε ότι οι προβολές των εμπειρογνωμόνων εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή όλων των μέτρων νομισματικής πολιτικής που έχουμε θεσπίσει. Λαμβάνουμε επίσης υπόψη ότι ο βαθμός αβεβαιότητας των προβλέψεων τείνει να είναι υψηλότερος όσο μακρύτερος είναι ο χρονικός ορίζοντας προβολής.

Όσον αφορά τη νομισματική ανάλυση, τα πρόσφατα στοιχεία επιβεβαιώνουν την επιτάχυνση του υποκείμενου ρυθμού αύξησης της ποσότητας χρήματος με την ευρεία έννοια (Μ3). Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του Μ3 επιταχύνθηκε σε 5,3% τον Απρίλιο του 2015, από 4,6% τον Μάρτιο. Η ετήσια αύξηση του Μ3 εξακολουθεί να στηρίζεται από τις πιο ρευστές συνιστώσες του, καθώς το στενό νομισματικό μέγεθος Μ1 αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 10,5% τον Απρίλιο.

Η δυναμική των δανείων βελτιώθηκε περαιτέρω σταδιακά. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (με διόρθωση ως προς τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων) ήταν -0,1% τον Απρίλιο, έναντι -0,2% τον Μάρτιο, εξακολουθώντας να ανακάμπτει σταδιακά από το κατώτατο επίπεδο ‑3,2% τον Φεβρουάριο του 2014. Παρά τις βελτιώσεις αυτές, η δυναμική των δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις παραμένει υποτονική και εξακολουθεί να αντανακλά τη χρονική υστέρηση που παρουσιάζουν οι εξελίξεις στα δάνεια σε σχέση με τον οικονομικό κύκλο, καθώς επίσης και τον πιστωτικό κίνδυνο, παράγοντες στην πλευρά της προσφοράς πιστώσεων και τη συνεχιζόμενη προσαρμογή των ισολογισμών του χρηματοπιστωτικού και του μη χρηματοπιστωτικού τομέα. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των δανείων προς τα νοικοκυριά (με διόρθωση ως προς τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων) επιταχύνθηκε περαιτέρω σε 1,3% τον Απρίλιο του 2015, έναντι 1,1% τον Μάρτιο. Τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε θέσει σε εφαρμογή θα στηρίξουν περαιτέρω βελτιώσεις τόσο του κόστους δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά όσο και των ροών χρηματοδότησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ.

Συνοπτικά, η διασταύρωση του αποτελέσματος της οικονομικής ανάλυσης με τις ενδείξεις από τη νομισματική ανάλυση επιβεβαιώνει την ανάγκη να διατηρηθεί μια σταθερή πορεία της νομισματικής πολιτικής και να εφαρμοστούν σθεναρά οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τη νομισματική πολιτική. Η πλήρης εφαρμογή όλων των μέτρων νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει θα παράσχει την απαραίτητη στήριξη στην οικονομική ανάκαμψη της ζώνης του ευρώ και θα οδηγήσει σε διαρκή επάνοδο των ρυθμών πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω, αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα.

Η νομισματική πολιτική έχει ως επίκεντρο τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα και η διευκολυντική της κατεύθυνση συμβάλλει στη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο, προκειμένου να αποκομισθούν όλα τα οφέλη από τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που έχουμε λάβει, είναι αναγκαία η αποφασιστική συμβολή και άλλων τομέων πολιτικής. Δεδομένου ότι η διαρθρωτική ανεργία εξακολουθεί να είναι σε υψηλά επίπεδα και ο ρυθμός αύξησης του δυνητικού προϊόντος στη ζώνη του ευρώ είναι χαμηλός, η εν εξελίξει κυκλική ανάκαμψη θα πρέπει να στηριχθεί από αποτελεσματικές διαρθρωτικές πολιτικές. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να αυξηθούν οι επενδύσεις, να ενισχυθεί η δημιουργία θέσεων εργασίας και να αυξηθεί η παραγωγικότητα, τόσο η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και εργασίας όσο και η ανάληψη δράσεων για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος πρέπει να ενταθούν σε διάφορες χώρες. Η ταχεία και αποτελεσματική εφαρμογή αυτών των μεταρρυθμίσεων, σε ένα περιβάλλον διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής, όχι μόνο θα οδηγήσει σε υψηλότερη διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ αλλά και θα αυξήσει τις προσδοκίες για μόνιμη άνοδο των εισοδημάτων. Συνεπώς, θα ενθαρρύνει αφενός τα νοικοκυριά να επεκτείνουν την κατανάλωση και αφετέρου τις επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε περισσότερες επενδύσεις σήμερα, ενισχύοντας έτσι την τρέχουσα κυκλική οικονομική ανάκαμψη. Όσον αφορά τις δημοσιονομικές πολιτικές, αντανακλώντας κυρίως την κυκλική ανάκαμψη και το χαμηλό επίπεδο των επιτοκίων, σύμφωνα με τις προβολές, ο συνολικός λόγος του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στη ζώνη του ευρώ θα μειωθεί σταδιακά από 2,1% του ΑΕΠ το 2015 σε 1,5% το 2017 και ο λόγος του χρέους της γενικής κυβέρνησης θα μειωθεί σταδιακά από 91,5% του ΑΕΠ το 2015 σε 88,4% το 2017. Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να στηρίζουν την οικονομική ανάκαμψη και ταυτόχρονα να συμμορφώνονται με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η πλήρης και συνεπής εφαρμογή του Συμφώνου αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα που θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο δημοσιονομικό μας πλαίσιο.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.