Co to są ukierunkowane dłuższe operacje refinansujące (TLTRO)?
30 marca 2021 (aktualizacja 13 września 2024)
Za pomocą ukierunkowanych dłuższych operacji refinansujących (TLTRO) EBC udziela bankom komercyjnym korzystnie oprocentowanych kredytów na dłuższy okres. Dzięki temu banki mogą udzielać kredytów firmom i gospodarstwom domowym, co z kolei powoduje, że nasza polityka pieniężna dociera do mieszkańców całej strefy euro.
Na czym polegają operacje TLTRO i czym różnią się od naszych regularnych operacji otwartego rynku? Są trzy wyraźne różnice:
- Zgodnie ze swoją nazwą, operacje TLTRO są ukierunkowane: ich konkretnym celem jest zwiększenie akcji kredytowej banków.
- Operacje TLTRO są warunkowe. Banki mogą uzyskać tani kredyt z EBC, jeżeli rzeczywiście będą dalej przekazywać środki konsumentom i firmom w postaci kredytów. Maksymalna kwota oferowana w tych operacjach jest wyznaczona jako określony procent udzielonych kredytów bankowych dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych (z wyłączeniem kredytów mieszkaniowych). Im więcej takich kredytów bank udzielił przed rozpoczęciem operacji TLTRO, tym więcej może w tych operacjach pożyczyć od EBC.
- W operacjach TLTRO przyznajemy finansowanie na dłuższe terminy. Czas na spłatę wynosi cztery lata – dużo dłużej niż w przypadku standardowych instrumentów EBC do zasilania w płynność. W ten sposób zapewniamy bankom stabilne i pewne źródło finansowania.
Dlaczego wprowadziliśmy operacje TLTRO?
Operacje TLTRO pomagają utrzymać wzrost gospodarczy oraz zapewnić firmom i gospodarstwom domowym dalszy dopływ środków potrzebnych do normalnego funkcjonowania i inwestowania. Należą do głównych instrumentów stosowanych w razie potrzeby przez EBC do ochrony korzystnych warunków finansowania. Dają bankom pewność dostępu do korzystnie oprocentowanych kredytów pod warunkiem utrzymania akcji kredytowej dla firm i gospodarstw domowych. Stanowią zachętę dla banków, które inaczej nie byłyby tak skłonne udzielać kredytów.
W ten sposób operacje TLTRO sprawiają, że gospodarka odczuwa korzystny wpływ naszej polityki pieniężnej. Akcja kredytowa dla firm i gospodarstw domowych wspiera inwestycje oraz konsumpcję dóbr i usług, zwłaszcza gdy w gospodarce występują poważne problemy.
EBC wprowadził trzy serie operacji TLTRO: TLTRO I w 2014, TLTRO II w 2016 i TLTRO III w 2019.
Operacje TLTRO III odgrywały ważną rolę w przezwyciężaniu kryzysu związanego z COVID‑19
Operacje TLTRO III były jednym z naszych głównych narzędzi w walce ze skutkami kryzysu związanego z COVID‑19 dla gospodarki. Banki mogły pożyczać środki od EBC po korzystnej stopie, wynoszącej nawet −1%. To o 0,5 punktu procentowego mniej, niż wynosiła stopa depozytowa EBC. Żeby móc skorzystać z obniżonego oprocentowania, banki musiały utrzymać akcję kredytową dla firm i gospodarstw domowych. Do atrakcyjnych warunków finansowania miały dostęp od 24 czerwca 2020 do 23 czerwca 2022.
W ten sposób zachęcaliśmy banki, żeby więcej pożyczały i oferowały równie atrakcyjne warunki firmom i gospodarstwom domowym, co miało im pomóc w przetrwaniu kryzysu. Program TLTRO III obejmował dziesięć operacji, a termin zapadalności każdej z nich wynosił trzy lata (w poprzednich seriach – do czterech lat). To oznacza, że banki mają trzy lata na spłatę pożyczonych kwot. Operacje TLTRO III rozpoczęły się we wrześniu 2019, zanim kryzys uderzył w gospodarkę. Potem program trzykrotnie modyfikowano: w marcu, kwietniu i grudniu 2020, żeby przeciwdziałać skutkom kryzysu. Ostatnia operacja została przeprowadzona w grudniu 2021.