Δημοσίευση της Έκθεσης της ΕΚΤ για τη Σύγκλιση - 2012

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δημοσιεύει σήμερα την Έκθεση για τη Σύγκλιση 2012, στην οποία αξιολογείται η πρόοδος που σημείωσαν οκτώ κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) όσον αφορά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους για την επίτευξη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ).

Η έκθεση παρουσιάζει την κατάσταση στη Βουλγαρία, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Λεττονία, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σουηδία. Εξετάζει κατά πόσον οι χώρες αυτές έχουν επιτύχει υψηλό βαθμό διατηρήσιμης σύγκλισης (οικονομική σύγκλιση) και αξιολογεί τη συμμόρφωση με τις καταστατικές απαιτήσεις που πρέπει να πληρούν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες ώστε να αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος του Ευρωσυστήματος (νομική σύγκλιση). Κατά την αξιολόγηση της διατηρησιμότητας της σύγκλισης, η έκθεση λαμβάνει επίσης δεόντως υπόψη το νέο πλαίσιο ενισχυμένης οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ και την ύπαρξη ισχυρού θεσμικού περιβάλλοντος σε κάθε χώρα, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της στατιστικής.

Η Έκθεση για τη Σύγκλιση 2012 παρουσιάζει τα ακόλουθα συμπεράσματα:

Σταθερότητα των τιμών

Κατά το δωδεκάμηνο αναφοράς από τον Απρίλιο του 2011 έως τον Μάρτιο του 2012, η τιμή αναφοράς για το κριτήριο της σταθερότητας των τιμών ήταν 3,1%. Η τιμή αυτή υπολογίζεται με την πρόσθεση 1,5 εκατοστιαίας μονάδας στον απλό αριθμητικό μέσο όρο του ρυθμού του πληθωρισμού βάσει του ΕνΔΤΚ για το εν λόγω δωδεκάμηνο στη Σουηδία (1,3%), την Ιρλανδία (1,4%) και τη Σλοβενία (2.1%). Κατά την περίοδο αναφοράς, τρεις από τις χώρες που αξιολογήθηκαν στην παρούσα έκθεση (δηλ. η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία και η Σουηδία), κατέγραψαν μέσο δωδεκάμηνο ρυθμό πληθωρισμού χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς. Στις υπόλοιπες πέντε χώρες, ο πληθωρισμός ήταν πολύ υψηλότερος από την τιμή αναφοράς, παρά το σχετικά ασθενές οικονομικό περιβάλλον στις περισσότερες χώρες.

Δημοσιονομική κατάσταση

Κατά την κατάρτιση της παρούσας έκθεσης, με εξαίρεση τη Σουηδία, για όλες τις εξεταζόμενες χώρες έχει ληφθεί απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Συμβουλίου της ΕΕ) σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος. Το 2011 η Βουλγαρία, η Σουηδία και, ως αποτέλεσμα της λήψης "εφάπαξ" μέτρων, η Ουγγαρία παρουσίασαν λόγους του δημοσιονομικού αποτελέσματος προς το ΑΕΠ συμβατούς με την τιμή αναφοράς. Οι υπόλοιπες χώρες κατέγραψαν έλλειμμα άνω του 3% του ΑΕΠ, αν και χαμηλότερο σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Για το 2012, με βάση τις πολιτικές που έχουν καταστεί επί του παρόντος γνωστές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι ο λόγος του ελλείμματος προς το ΑΕΠ θα παραμείνει άνω της τιμής αναφοράς 3% μόνο στη Λιθουανία (στο 3,2%).

Εκτός από την Ουγγαρία, το 2011 όλες οι εξεταζόμενες χώρες εμφάνισαν λόγο του χρέους της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ κάτω από την τιμή αναφοράς 60%. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η εικόνα αυτή αναμένεται να παραμείνει αμετάβλητη το 2012.

Συναλλαγματική ισοτιμία

Μεταξύ των χωρών που εξετάζονται στην παρούσα Έκθεση για τη Σύγκλιση, η Λεττονία και η Λιθουανία είναι επί του παρόντος μέλη του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών ΙΙ (ΜΣΙ ΙΙ). Τα νομίσματα των δύο αυτών χωρών συμμετέχουν στον ΜΣΙ ΙΙ επί δύο έτη και πλέον πριν από την εξέταση για την αξιολόγηση της σύγκλισης, και καμία από τις κεντρικές ισοτιμίες των νομισμάτων αυτών δεν υποτιμήθηκε κατά την εξεταζόμενη περίοδο.

Μακροπρόθεσμο επιτόκιο

Κατά τη δωδεκάμηνη περίοδο αναφοράς από τον Απρίλιο του 2011 έως τον Μάρτιο του 2012, η τιμή αναφοράς για το κριτήριο των μακροπρόθεσμων επιτοκίων ήταν 5,8%. Η τιμή αυτή υπολογίζεται με την πρόσθεση 2 εκατοστιαίων μονάδων στον μέσο όρο του μακροπρόθεσμου επιτοκίου των κρατικών ομολόγων για το εν λόγω δωδεκάμηνο στη Σουηδία (2,2%) και στη Σλοβενία (5,4%), δύο από τις τρεις χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας των τιμών. Η Ιρλανδία, η τρίτη από αυτές τις χώρες, αποκλείστηκε από τον υπολογισμό της εν λόγω τιμής αναφοράς, γιατί τα μακροπρόθεσμα επιτόκια των ομολόγων του Ιρλανδικού Δημοσίου δεν ενδείκνυνται επί του παρόντος ως συγκριτικό στοιχείο για την αξιολόγηση της προόδου προς την οικονομική σύγκλιση, δεδομένων των υψηλών ασφαλίστρων κινδύνου της χώρας αυτής στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Κατά την περίοδο αναφοράς, έξι από τις οκτώ εξεταζόμενες χώρες (δηλ. η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Λεττονία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Σουηδία) ήταν στο ίδιο ή χαμηλότερο επίπεδο από την τιμή αναφοράς (5,8%) για το κριτήριο του μακροπρόθεσμου επιτοκίου. Μόνο στην Ουγγαρία και τη Ρουμανία, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων ήταν πάνω από την τιμή αναφοράς.

Νομική σύγκλιση

Σε καμία από τις οκτώ εξεταζόμενες χώρες το νομικό πλαίσιο δεν ήταν πλήρως συμβατό με το σύνολο των απαιτήσεων για την υιοθέτηση του ευρώ, όπως ορίζεται στις Συνθήκες και το Καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) και της ΕΚΤ. Σε όλες τις εξεταζόμενες χώρες εξακολουθούν να υπάρχουν ασυμβατότητες ως προς την ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών, ιδίως όσον αφορά τη θεσμική, προσωπική και οικονομική ανεξαρτησία. Επιπρόσθετα, σε όλες τις εξεταζόμενες χώρες, με εξαίρεση τη Λιθουανία, παρατηρούνται ασυμβατότητες ως προς την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης, καθώς και τη νομική ενσωμάτωση των αντίστοιχων κεντρικών τραπεζών στο Ευρωσύστημα.

Με την κατάρτιση της παρούσας έκθεσης, η ΕΚΤ εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της βάσει του Άρθρου 140 της Συνθήκης να υποβάλλει έκθεση στο Συμβούλιο της ΕΕ τουλάχιστον μία φορά κάθε δύο χρόνια ή όποτε το ζητήσει κράτος μέλος της ΕΕ με παρέκκλιση "για την πρόοδο που έχουν επιτελέσει τα κράτη μέλη στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους για την επίτευξη της οικονομικής και νομισματικής ένωσης".

Επί του παρόντος, δέκα κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν γίνει ακόμη πλήρη μέλη της ΟΝΕ. Δύο από αυτά, η Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, απολαύουν ειδικού καθεστώτος σύμφωνα με τους όρους των σχετικών πρωτοκόλλων, τα οποία προσαρτώνται στις Συνθήκες. Αυτό σημαίνει ότι εκθέσεις για τη σύγκλιση αυτών των δύο χωρών συντάσσονται μόνο αν το ζητήσουν οι ίδιες.

Η Έκθεση της ΕΚΤ για τη Σύγκλιση 2012 είναι διαθέσιμη στον δικτυακό τόπο της ΕΚΤ.